یکی از فاکتورهای حیاتی آزمایش باروری زنان، آزمایش سطح هورمون های خونی است، از جمله، آزمایش های خونی AMH، آزمایش خون روز سوم، هورمون محرک فولیکولی (FSH)، هورمون لوتئینه کننده (LH) و استرادیول (E2). آزمایش های خونی روز سوم در روز سوم چرخه قاعدگی انجام می شود تا اندازه گیری آن بهینه شود.
تمامی این هورمون ها به پزشک زنان کمک می کند تا ذخیره تخمدان، کمیت و کیفیت تخمک های باقی مانده در تخمدان را بهتر درک کنند. این هورمون ها همچنین در طول یک چرخه تخمدانی کنترل می شوند و می توانند به هدایت تغییرات در پروتکل درمانی کمک کنند.
هورمون آنتی مولرین چیست؟
مولرین یا آزمایش (AMH) هورمونی است که توسط سلولهای موجود در کیسههای تخمک در حال رشد یعنی فولیکولها ترشح میشود.
ابتدا در فولیکول های اولیه که از مرحله فولیکول اولیه پیش می روند ساخته می شود. در این مراحل فولیکول ها میکروسکوپی هستند و با سونوگرافی قابل مشاهده نیستند.
تولید AMH در مراحل پره آنترال و آنترال کوچک رشد (قطر کمتر از 4 میلی متر) بالاترین میزان است.
تولید کاهش یافته و سپس با رشد فولیکول ها متوقف می شود. تقریباً هیچ AMH در فولیکول های بالای 8 میلی متر ساخته نمی شود.
بنابراین، سطوح نسبتاً ثابت هستند و آزمایش AMH می تواند در هر روز از چرخه زن انجام گیرد.
آزمایش AMH چه زمانی انجام می شود؟
سطح AMH موجود در خون یک زن به طور کلی شاخص خوبی برای ذخیره تخمدان او است. AMH در طول چرخه قاعدگی شما تغییر نمی کند، بنابراین می توانید در هر زمانی از ماه حتی زمانی که از قرص های پیشگیری از بارداری استفاده می کنید، نمونه خون بدهید.
آزمایش AMH بینشی در مورد مقدار باقیمانده تخمک و تعداد سالهای باروری که ممکن است داشته باشید می دهد، اما قادر به ارائه اطلاعات زیادی در مورد کیفیت تخمک ها نمی باشد. برای تفسیر نتایج آزمایش هورمون آنتی مولرین باید سطح تست خود را با سایر زنان هم سن مقایسه کنید. بطور خلاصه این آزمایش به دلایل زیر ممکن است درخواست گردد:
- شما بیش از شش ماه است که برای باردار شدن تلاش کرده اید و می خواهید از میزان مناسب ذخیره تخمدان سن خود اطلاع پیدا کنید.
- شما در حال بررسی روش IVF یا سایر روش های درمان باروری هستید، زیرا سطوح پایین AMH می تواند نشان دهنده پاسخ ضعیف بالقوه به IVF باشد. برعکس، سطوح بالای این هورمون ممکن است نشان دهنده پاسخ بیش از اندازه به داروی IVF باشد.
- تحت شیمی درمانی یا جراحی تخمدان قرار گرفته اید و می خواهید بدانید که آیا این عمل بر باروری آینده شما تأثیر گذاشته است یا خیر.
- مشکوک به وجود تومور تخمدان هستید.
- قصد بارداری آینده را دارید و فقط می خواهید موقعیت فعلی خود را درک کنید.
هورمون FSH
FSH هورمونی است که توسط غده هیپوفیز ترشح می شود و تولید هورمون استروژن و تخمک را تحریک می کند. سطوح بالای FSH عموماً نشانه ذخیره ضعیف تخمدان است، اما لزوماً به معنای غیرممکن بودن بارداری نیست. غلظت FSH می تواند در طول زندگی شما و حتی در طول چرخه قاعدگی معمول هم متفاوت باشد. بنابراین، متخصص زنان سایر اجزای آزمایش باروری را برای ارزیابی بیشتر وضعیت باروری شما نیز بررسی خواهد کرد. آزمایش خون FSH همچنین برای تشخیص و ارزیابی بیماری تخمدان پلی کیستیک، کیست تخمدان، خونریزی نامنظم واژن و ناباروری استفاده می شود.
هورمون LH
LH هورمون دیگری است که توسط غده هیپوفیز ترشح می شود. سطح LH در اواسط چرخه زنان رو به افزایش داشته و باعث می شود که تخمک گذاری در عرض 24 تا 36 ساعت اتفاق بیفتد. سطوح بالاتر از حد طبیعی LH ممکن است نشان دهنده نارسایی تخمدان، اختلال هیپوفیز یا بیماری تخمدان پلی کیستیک بوده و سطوح پایین LH می تواند نشان دهنده سوءتغذیه، بی اشتهایی، استرس، یا حتی، اختلال هیپوفیز باشد.
هورمون E2
E2 شکلی از استروژن است که ابتدا در تخمدان ها، قشر آدرنال و جفت ساخته و به درون خون رها می شود. این هورمون مسئول رشد سینه ها، اندام تناسلی خارجی، رحم، لوله های فالوپ و واژن است. از طرفی E2 باعث بلوغ فولیکول ها، آزاد شدن تخمک و ضخیم شدن پوشش رحم می شود تا تخمک محیطی ایده آل برای لانه گزینی داشته باشد. سطح E2 باید حدود روز 3 پایین باشد. E2 بالا تولید FSH را سرکوب می کند.
از آنجایی که یک آزمایش قادر به ارائه توصیف کاملاً دقیقی از وضعیت باروری شما نیست، پزشک باید سایر اجزای آزمایش باروری مانند سونوگرافی و سابقه بالینی و پزشکی را بررسی کند تا وضعیت باروری و نیاز به استفاده از روش های کمک باروری را مورد ارزیابی قرار دهد.
رنج نرمال آزمایش AMH
مقادیر بالاتر AMH بیشتر از 1 نانوگرم در میلی لیتر معمولاً نشان دهنده این است که یک زن ذخیره تخمدان طبیعی دارد. اعداد کمتر از 1 نانوگرم در میلی لیتر ممکن است نشان دهنده یک زن با کاهش ذخیره تخمدانی باشد.
تفسیر جواب آزمایش AMH
از آنجایی که تست هورمون آنتی مولرین یک آزمایش روتین برای سال های طولانی نیست، سطوح نرمال هنوز توسط کارشناسان تایید نشده است. هر چه تعداد تخمک های یک زن بیشتر باشد سلول های گرانولوزای بیشتری دارد و AMH او بالاتر می رود.
چگونه سطح هورمون آنتی مولرین را افزایش دهیم؟
داشتن سطوح پایین هورمون آنتی مولرین به این معنا است که زنان از ذخیره تخمدانی پایینی برخوردارند. اما بهتر است به این موضوع توجه داشته باشید که کاهش سطوح این هورمون به معنای عدم باروری نیست. متاسفانه هیچ روش تایید شده ای برای بالا بردن سطح این هورمون وجود ندارد. اگر چه برخی از تحقیقات حاکی از این است که ویتامین D و DHEA ممکن است به افزایش سطح این هورمون کمک نمایند.
گزینه های باروری برای زنان با FSH بالا و AMH پایین
اگر زنانی دارای سطوح پایین ذخیره تخمدانی باشند به این معنا است که تخمدان آنها از شمار کم تخمک برخوردار بوده، اما همچنان فرصت باردار شدن با این میزان تخمک را دارا هستند. حتی در صورتی که مقدار اندکی تخمک وجود داشته باشد، روش بارورسازی به کمک IVF احتمال باروری را اففزایش می دهد. تخمک هایی که بدین ترتیب در بانک تخمدانی ذخیره و فریز می شوند، امکان استفاده مجدد را دارند.
اگر تحت انجام این آزمایش قرار گرفته و در مورد تفسیر نتایج آن نیازمند راهنمایی هستید، متخصصین زنان و زایمان طبینجا آماده پاسخگویی آنلاین به سوالات شما هستند.
