
مطالعات متعددی در سرتاسر جهان بر روی فواید زعفران برای بدن انجام گرفته است. زعفران، کلاکه ی گیاه کروکوس ساتیووس است، گیاهی که از زمان باستان به عنوان دارو در طب سنتی ایران، کشورهای عربی، روسیه و چین مورد استفاده قرار میگرفته است. ترکیبات شگفت انگیز این گیاه به علت داشتن خاصیت ضد التهاب، آنتی اکسیدان و ضد سرطان و اثر محافظتی روی اعصاب بسیار مورد توجه محققان قرار گرفته است. ترکیبات کروکین، کروکتین، کامپفرول و سافرانال در زعفران مسئول خاصیت آنتی اکسیدانی زعفران هستند. گلبرگ این گیاه حاوی پروتئین، چربی، فیبر، سدیم، پتاسیم، کلسیم، مس، آهن، منیزیوم و روی است.
اثر ضد افسردگی و ضد اضطراب
ترکیبات زعفران در کاهش علائم اضطراب، افسردگی مؤثر است. اثر این ماده بر روی کاهش علائم افسردگی مشابه اثر داروهای ضد افسردگی مثل ضد افسردگیهای سه حلقهای (TCA)، مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRI) و مهارکنندههای بازجذب نورآدرنالین بوده است. مطالعه انجام شده توسط نوربالا و همکاران که در سال 2005 در سایت پابمد منتشر شده است، نشان میدهد که استفاده روزانه از 30 میلیگرم زعفران علائم افسردگی خفیف تا متوسط را کاهش میدهد.
مطلب مرتبط: عوارض مصرف زعفران
فواید زعفران بر بیماریهای چشم
اثر مثبت زعفران بر روی بیماریهای مختلف چشم از جمله گلوکوم (آب سیاه)، دژنراسیون ماکولا، مشکلات شبکیه در اثر دیابت، دوربینی و رتینوبلاستوم (نوعی تومور بدخیم چشم) و غیره مؤثر است. بعضی بیماریهای چشمی به علت تخریب اعصاب چشم ایجاد میشوند که به آنها بیماریهای نورودژنراتیو چشم میگویند. زعفران به علت اثر محافظتی روی اعصاب از پیشرفت این بیماریها جلوگیری میکند. گلوکوم نوعی بیماری نورودژنراتیو است که در آن فشار چشم بالا میرود و میتواند منجر به تاری دید، سردرد و حتی نابینایی شود. درمانهای کنونی گلوکوم تنها بر روی کاهش فشار چشم مؤثر هستند اما ترکیبات کروکتین و کروکین زعفران با اثر محافظتی روی اعصاب، از پیشرفت بیماری جلوگیری میکند.
اثر ضد سرطان زعفران
فواید زعفران و ترکیبات آن از جمله کروکتین، بر روی سلولهای بدخیم سرطانهای مختلف از جمله سرطان روده بزرگ، معده، پستان، سرطان خون (لوکمی)، سرطان دهانه رحم، تخمدان، پروستات، ریه، پوست و کبد مورد مطالعه قرار گرفته است و تأثیرات مثبت آن در جلوگیری از رشد و القای مرگ (آپوپتوز) این سلولها ثابت شده است.
ضد علائم سندرم پیش از قاعدگی و یائسگی
طبق مطالعه آقاحسینی و همکاران در سال 2008، مصرف زعفران دو بار در روز، به کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک کرده است که این اثر احتمالا با تأثیر بر سیستم تولید هورمون سروتونین صورت میگیرد. در مطالعه ی دیگری ترکیب زعفران، رازیانه و بابونه به کاهش علائم یائسگی در زنان کمک کرده است.
خواص زعفران برای لاغری
در یک مطالعه زنانی که مکمل زعفران را به مدت 8 هفته دریافت کردند، احساس سیری بیشتری داشته و وزن بیشتری را نسبت به گروهی که دارونما مصرف کردند، از دست دادند. در مطالعه ی دیگری مصرف مکمل زعفران به مدت 8 هفته، باعث کاهش اشتها، نمایه توده بدنی، دور کمر و چربی کلی بدن شد.
درمان مشکلات جنسی با زعفران
نتایج مطالعات مختلف فواید زعفران برای مردان و زنان را در درمان مشکلات جنسی نشان داده است. این مطالعات نشان میدهد که زعفران اثر مثبتی بر روی اختلال نعوظ مردان، و میل جنسی در زنان و مردان دارد و درد حین رابطه را در زنان کاهش میدهد.
فواید زعفران برای حافظه
طبق مطالعات آزمایشگاهی مواد حاصل از سوخت و ساز کروکتین در بدن، اثر آنتی اکسیدانی دارد و باعث مهار ساخت آمیلوئیدهای ایجاد کننده آلزایمر میشوند. در مطالعه آخوندزاده و همکاران در سال 2010 مصرف زعفران در درمان بیماران مبتلا به نوع حفیف تا متوسط آلزایمر مؤثر بوده است.
تاثیر زعفران بر روی دیابت
مطالعه حیوانی روی موشهای مبتلا به دیابت نشان داد که مصرف 100 تا 200 میلیگرم از عصاره برگ گیاه زعفران به مدت 28 روز میزان قند خون ناشتا و نیتروژن اوره خون (BUN) را کاهش داد.
فواید زعفران برای سرفه
مطالعات حیوانی نشان داده که مواد موجود در زعفران از جمله ماده ی سافرانال، تعداد سرفهها را کاهش میدهد.
اثر ضد چربی زعفران
اثر کلاله ی گیاه زعفران در کاهش تریگلیسرید، LDL و مقاومت به انسولین در مطالعات حیوانی نشان داده شده است.
اثر ضد درد زعفران
مطالعات حیوانی نشان داده که زعفران اثرات ضد درد دارد و و حتی میتواند روی سیستم اپیوئیدی که با اعتیاد به مواد مخدر در ارتباط است، اثر بگذارد و اثرات منفی محرومیت (withdrawal) از مورفین را در موشها کاهش دهد.
اثر زعفران بر فشار خون
برخی مطالعات روی حیوانات نشان داده است که تجویز مواد استخراج شده از زعفران میزان فشار خون متوسط را تا 20 میلی متر جیوه در موشهای مبتلا به فشار خون کاهش میدهد.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصص تغذیه ما نوبت بگیرید.
منابع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7397008/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7059587/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6251391/#B37
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4488115/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4461363/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6727438/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4599112/#B5
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6778311/