چیکار کنیم حس بویایی برگرده؟
شما هم اخیرا دچار کاهش حس بویایی و چشایی شده اید؟ نگران نباشید؛ تنها نیستید! به دنبال همهگیری جهانی ویروس کرونا کووید-19 کاهش و یا از دست دادن موقتی حس بویایی و چشایی به یک شکایت شایع در میان افراد مبتلا تبدیل شده است. برخلاف علائم حاد بیماری، از بین رفتن حس بویایی ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد تا بهبودی کامل پیدا کند.
در متن پیش رو قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که چه کارهایی به برگشتن سریعتر حس بویایی به دنبال ابتلا به بیماری کرونا کمک میکنند.
در این مقاله میخوانید:
• ابتلا به ویروس کرونا و تجربه از دست دادن حس بویایی و چشایی
• از دست دادن حس بویایی کیفیت زندگی و فعالیتهای روزمرهمان را تحتتاثیر قرار میدهد
• چقدر احتمال دارد پس از ابتلا به کرونا حس بویایی برگردد؟
• چیکار کنیم پس از ابتلا به کرونا حس بویایی برگردد؟
• نکات اصلی برای کمک به برگشتن حس بویایی
ابتلا به ویروس کرونا و تجربه از دست دادن حس بویایی و چشایی
ممکن است شما هم این حالت را اخیرا تجربه کرده باشید؛ یک روز صبح از خواب بیدار شدهاید و متوجه شدهاید که مطلقا هیچ گونه حس بویایی ندارید؛ رایحههای مختلفی را امتحان کرده اید اما هیچ کدام برایتان آشنا نبوده و نتوانستهاید آن را استشمام کنید. از بین رفتن حس بویایی یا در اصطلاح پزشکی «آنوسمیا» یکی از علائم نسبتا اختصاصی بیماری کرونا است؛ با همهگیری این ویروس در سطح جهانی، امروزه مشکل از دست دادن حس بویایی به مسئلهای همهگیر در سراسر جهان تبدیل شده است.
بیماری کرونا علاوه بر از دست دادن حس بویایی ممکن است خودش را با همراهی علائم دیگری از قبیل تب و لرز، سرفه، بدن درد و در موارد شدید تنگی نفس و یا افت سطح هوشیاری نشان دهد؛ گرچه اغلب علائم با گذشت مدت زمان بیماری و پاک شدن ویروس از سطح بدن بهبود مییابند، اما از بین رفتن حس بویایی و چشایی ممکن است برای مدت زمان بیشتری فرد مبتلا را درگیر کنند. این علامت اغلب آزاردهنده بوده و میتواند باعث اختلال در فعالیتهای روزانهی فرد شود.
براساس گزارش منتشرشده در نشریهای آمریکایی حدود 86 درصد از افرادی که به فرم خفیف تا متوسط ویروس کرونا مبتلا شدهاند( که در زمان انتشار این مقاله حدود 6 میلیون نفر را در سراسر جهان تشکیل میدهد.) درجاتی از تغییر حس بویایی را ذکر کردهاند؛ درصد مشابهی نیز این کاهش حس بویایی را در همراهی با کاهش حس چشایی ذکر کرده اند؛ به این دلیل که عملکرد صحیح حس چشایی تا حد زیادی وابسته به حس بویایی است، این مسئله تا حدی قابل پیش بینی است.
از دست دادن حس بویایی کیفیت زندگی و فعالیتهای روزمرهمان را تحتتاثیر قرار میدهد
حواس پنجگانه ما- بویایی، چشایی، بینایی، شنوایی و لامسه- پلی هستند که ما را با جهان بیرون از ما مرتبط میکنند؛ از دست دادن 2 تا از 5 حس، یعنی حدود 40 درصد از دادههای حسی، این اتصال و ارتباط را تا حد زیادی مختل میکند. حواس پنجگانه تا حد زیادی با احساسات و تداعی ما از جهان پیرامون مرتبط هستند.
گرچه از دست دادن حس بویایی و چشایی ممکن است به اندازه تنگی نفس و سایر علائم ناتوانکنندهای که افراد در پی ابتلا به فرمهای شدید کرونا تجربه میکنند، سخت و طاقتفرسا نیست اما همچنان اهمیت خودش را دارد و میتواند از لحاظ روحی و احساسی شدیدا فرد مبتلا را درگیر کند. شما دیگر نمیتوانید عطر کسی را که دوستش دارید و یا رایحهی غذای موردعلاقهتان را استشمام کنید.
علاوه بر این از دست دادن حس بویایی و چشایی میتواند در ادامه باعث کاهش اشتها و درنتیجه کاهش وزن شود؛ با از دست دادن حس بویایی فرد هیچ لذتی از خوردن غذا نمیبرد و درنتیجه برای غذا خوردن رغبتی نخواهد داشت. نداشتن حس بویایی همچنین میتواند این خطر را برای فرد داشته باشد که بوهایی از قبیل نشت گاز، آتشسوزی و … را متوجه نشود.
همه تاثیرات گفتهشده میتوانند به اثبات این ادعا کمک کنند که «از دست دادن حس بویایی با افسردگی و پرخاشگری در افراد مبتلا به ویروس کرونا مرتبط است.»
چقدر احتمال دارد پس از ابتلا به کرونا حس بویایی برگردد؟
خبر خوب این است که نورونهای بویایی مثل سایر نورونها قادر به بازسازی و ترمیم خود هستند؛ اما خبر بد این است که همه افراد نمیتوانند پس از ابتلا به ویروس کرونا به همان سطح بویایی سابق برسند و خبر بدتر این است که برخی افراد ممکن است هرگز حس بویایی و چشایی خود را مجدد به دست نیاورند.
برخی دانشمندان ادعا میکنند که حدود 60 تا 80 درصد از افرادی که به دنبال ابتلا به ویروس کرونا دچار کاهش حس بویایی شده اند، این شانس را دارند که در طول یک سال حس بویاییشان تا حدودی برگردد. از آن جایی که به طور روتین حس بویایی با بالا رفتن سن کاهش مییابد، بهبود آن در سنین بالاتر زمان بیشتری میبرد و احتمال کمتری دارد که به طور کامل بهبود یابد.
چیکار کنیم پس از ابتلا به کرونا حس بویایی برگردد؟
1. برای بیدار کردن مجدد اعصاب بویایی، اغلب متخصصین توصیه میکنند که استفاده و تحریک حس بویایی را به یک تمرین روزمره تمرین کنید؛ برای این کار میتوانید از روغنهای اسانسی مثل روغن لیمو، نعنا و اکالیپتوس استفاده کنید و هر روز چند بار آنها را استشمام کنید. اگر در ابتدا احساس کردید بویی که استشمام کردهاید با آن چه انتظار داشتهاید، متفاوت است تعجب نکنید؛ این یک مشکل شایع است.
2. اصل ذهن آگاهی در این جا نقش مهمی دارد؛ اگر به به هیچ وجه نمیتوانید بویی را احساس کنید، سعی کنید آن را به یاد آورید و ذهن را با آن درگیر کنید.
3. در هنگام صرف غذا اگر نمیتوانید تمام مزه غذا را احساس کنید سعی کنید به مزههای اصلی از قبیل شیرینی، شوری، تلخی و … توجه کنید. علاوه بر این سعی کنید بافت غذا، حس آن بر روی زبانتان، را درک کنید. این گونه به ذهن خود کمک میکنید تا از چیزی لذت ببرد که هنوز «میتواند» درک کند؛ به جای آن که به چیزی تکیه کند که «نمیتواند» درک کند؛ برای مثال حین خوردن یک شکلات تلخ ممکن است فقط حس شیرینی و یا تلخی آن را درک کنید. برای عطر و طعم آن فقط میتوانید به حافظهتان اتکا کنید.
4. اصطلاح قدیمی« چیزی که تو را نکشد، قویترت میکند.» در زمان پاندمی ویروس کرونا کووید-19 معنای تازهای یافته است؛ این از دست دادنها( حس بویایی، چشایی و …) همگی درنهایت به ما کمک میکنند که هوشیارتر و آگاهتر شویم و نسبت به شرایط دشوار مقاومت بیشتری داشته باشیم. ما همچنین یاد میگیریم که صبور باشیم و از پیشرفتهای جزئی هم خوشحال شویم.
نکات اصلی برای کمک به برگشتن حس بویایی
اگر بخواهیم یک جمع بندی داشته باشیم، انجام دادن هر یک از موارد زیر میتوانند به بازگشت حس بویایی به دنبال ابتلا به ویروس کرونا کووید- 19 کمک کنند:
• احساسات خود را در مورد فقدان و از دست دادن حواس جدی بگیرید.
• برای راهنمایی با یک متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنید.
• تا جایی که میتوانید از غذاهای پرادویه مصرف کنید.
• با استشمام روزانه رایحههای قوی از قبیل بوی روغنهای اسانسی، اعصاب بویایی خود را تحریک کنید.
• امید خود را به بهبودی از دست ندهید.
• حس سپاسگزاری را در خود تقویت کنید: شما از یک بیماری کشنده با کمترین عوارض جان سالم به در بردهاید.
• به یک مشاور مراجعه کنید.
شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا به صورت آنلاین از متخصصین گوش، حلق و بینی ما نوبت بگیرید.