نحوه تغذیه جنین در شکم مادر

یکی از اتفاقات شگفت انگیز در خلفت، نحوه تغذیه جنین در رحم مادر است. این فرایند پیچیده و ظریف منجر به رشد و تکامل جنین می‌شود. در این مقاله، به بررسی دقیق نحوه تغذیه جنین در رحم مادر، نقش جفت و بند ناف در تغذیه جنین، اهمیت تغذیه مادر در دوران بارداری خواهیم پرداخت.

جفت و بند ناف چگونه تشکیل می‌شود؟

پس از لقاح، سلول تخم که اکنون بلاستوسیت نام دارد شروع به تقسیم می‌کند و به دو بخش سلول‌های داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند. پس از ورود جنین به رحم، سلول‌ها به دیواره رحم که برای رشد جنین آماده شده‌اند متصل شده و به اصطلاح لانه گزینی انجام می‌گیرد. سلول‌های لایه خارجی با تقسیم شدن جفت و بند ناف را می‌سازند و سلول‌ها داخلی جنین آینده خواهند بود. جفت از شبکه‌ای عروقی و غشاهایی تشکیل شده که وظیفه آن رساندن مواد غذایی به جنین در حال رشد است. بافت‌های غشایی که در جفت قرار دارند اجازه می‌دهند مواد مغذی و برخی ذرات مورد نیاز جنین از جریان خون مادر به جنین برسند در عین حال مانع رسیدن برخی مواد مضر به جنین می‌شوند.

مسئولیت جفت و بند ناف در تغذیه جنین

جفت در حقیقت مسئول تبادل مواد غذایی و اکسیژن بین مادر و جنین است. در داخل جفت خون جنینی توسط سه تا چهار لایه سلولی (غشا) از خون مادر جدا شده است و فقط مولکول‌های ریز مواد مغذی و اکسیژن می‌توانند از این لایه‌ها عبور کنند. تبادل مواد غذایی از عرض این غشاها طی پدیده انتشار انجام می‌گیرد. در این پدیده مواد از جایی که غلظت بیشتری دارند به جایی که غلظت کمتری دارند می‌روند. یعنی کربن دی اکسید خون جنینی که نسبت به خون مادر غلظت بیشتری دارد وارد خون مادر شده و بالعکس اکسیژن وارد خون جنین می‌شود.

علاوه بر این جفت وظیفه ترشح هورمون‌هایی از قبیل گنادوتروپین جفتی (hCG)، استروژن و پروژسترون که برای نگهداری بارداری ضروری هستند را نیز بر عهده دارد. وقتی مادر غذایی می‌خورد، این ماده غذایی در بدن مادر به مولکول‌های کوچک قند و پروتئین و سایر ریزمغذی‌های تشکیل دهنده آن مثل کلسیم و آهن تبدیل شده و در جریان خون مادر شروع به گردش می‌کند. سپس جفت مواد مغذی مورد نیاز جنین را از جریان خون مادر برداشته و به جنین می‌رساند. اگر مادر مواد مغذی کافی دریافت نکند، بدن مادر شروع به تجزیه ماهیچه‌ها، استخوان‌ها و بافت چربی کرده تا این مواد مغذی را برای جنین در حال رشد تهیه کند. از ابتدای لانه گزینی که بلاستوسیت‌های لایه خارجی شروع به ساختن جفت و بندناف می‌کنند، همزمان با رشد جنین، جفت و بند ناف نیز رشد کرده تا نیاز‌های جنین به خوبی تامین گردد.

طول بند ناف چقدر است؟

طول بندناف پس از تولد بین 60 تا 70 سانتی متر است. بند ناف از دو شریان و یک ورید تشکیل شده است. ماده‌ای ژله‌ای بنام وارتون نیز مسئول حفاظت از این عروق را به عهده دارند و مانع انسداد و پیچ خوردن بند ناف می‌شوند. دو شریان بندنافی خون پمپاژ شده از بطن چب قلب جنین را برای گرفتن اکسیژن و مواد مغذی به جفت میبرند و ورید بند نافی، خون حاوی اکسیژن را از جفت به دهلیز راست قلب جنین برمی‌گرداند.

مکانیسم تغذیه جنین در رحم مادر چگونه است؟

خون مادر، غنی از مواد مغذی، اکسیژن و سایر عناصر ضروری برای رشد جنین است. این خون از طریق رگ‌های خونی جفت جریان یافته و با مویرگ‌های بسیار ریز جفت در تماس قرار می‌گیرد. مویرگ‌های جفت، مواد مغذی و اکسیژن را از خون مادر جذب کرده و به خون جنین منتقل می‌کنند. این مواد از طریق رگ‌های بند ناف به بدن جنین می‌رسند.مواد مغذی و اکسیژن پس از رسیدن به بدن جنین، توسط سیستم گردش خون جنین به تمام سلول‌ها و بافت‌های بدن او توزیع می‌شوند.

تغذیه مادر در دوران بارداری

تغذیه مادر در این دوره جهت رشد جنین و همچنین حفظ سلامت مادر بسیار اهمیت دارد. بنابراین سعی کنید با استفاده از مشاوره‌های پزشک یک رژیم غذایی اصولی در این دوره داشته باشید. جهت مشاوره آنلاین با متخصص تغذیه می‌توانید از طریق سایت نوبت دهی پزشکی طبینجا اقدام کنید. مواد مغذی ضروری که در دوره بارداری باید داشته باشد شامل موارد زیر است:

• پروتئین: برای ساخت سلول‌های جدید و رشد بافت‌های بدن جنین ضروری است.
• آهن: برای ساخت گلبول‌های قرمز خون و جلوگیری از کم‌خونی در مادر و جنین مورد نیاز است.
• کلسیم: برای ساخت استخوان‌ها و دندان‌های جنین ضروری است.
• اسید فولیک: برای حفظ سلامت سیستم عصبی جنین مهم است.
• ویتامین‌های گروه B: برای رشد سیستم عصبی جنین بسیار مهم هستند.

شما میتوانید با استفاده از سامانه طبینجا بصورت آنلاین از متخصصین زنان و زایمان ما نوبت بگیرید.

سوالات متداول در مورد نحوه تغذیه جنین در رحم مادر