هپاتیت آ نوعی التهاب کبد است که در اثر ابتلا به ویروس هپاتیت آ یا HAV ایجاد می‌شود. در متن پیش رو قصد داریم شما را با این بیماری، علل و درمان آن آشنا کنیم.
در این مقاله می‌خوانید:
• هپاتیت آ چیست؟
• هپاتیت آ چه علائمی دارد؟
• علت بروز هپاتیت آ چیست؟
• چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به ویروس هپاتیت آ هستند؟
• هپاتیت آ چگونه تشخیص داده می‌شود؟
• هپاتیت آ چگونه درمان می‌شود؟
• چطور از بروز هپاتیت آ پیشگیری کنیم؟
هپاتیت آ چیست؟
هپاتیت آ نوعی بیماری التهابی کبد است که در اثر ویروس هپاتیت آ یا HAV ایجاد می‌شود. ویروس‌ها علت طیف گسترده‌ای از بیماری‌های کبدی هستند. طول دوره‌ی ای بیماری اغلب کودتاه مدت است و نیاز به درمان خاصی ندارد. نسبت به سایر انواع هپاتیت‌ها، بیشتر احتمال دارد که به این نوع هپاتیت دچار شوید.
هپاتیت آ مسری‌ترین نوع هپاتیت است. طبق آمار منتشرشده از سوی سازمان بهداشت جهانی(WHO)، سالانه 1.4 میلیون نفر به هپاتیت آ مبتلا می‌شوند. بیشترین راه انتقال هپاتیت آ از طریق مواد غذایی و آب است. این بیماری عموما چندان جدی نیست و عوارض درازمدتی اجاد نمی‌کند.
اغلب افراد مبتلا برای چند هفته‌ی کوتاه علائم نشان می‌دهند اما در برخی دیگرممکن است برای چند ماه علائم طول بکشد.
تقویت بهداشت از جمله شست و شوی مرتب دست‌ها بهترین راه برای پیشگیری از این بیماری است. همچنین واکسن برای گروه‌های پرخطر دردسترس است.
هپاتیت آ چه علائمی دارد؟
چنانچه ویروس وارد بدنتان شود، می‌تواند باعث بروز التهاب کبد شود. برخی افراد به خصوص کودکان ممکن است هیچ علامتی از خود بروز ندهند. بااین حال علائم شایع شامل:
• زردی( زرد شدن پوست و چشم‌ها)
• درد شکم( به ویژه در بخش فوقانی راست شکم)
• کاهش اشتها
• ناراحتی معده
• استفراغ
• خارش
• تیره شدن ادرار
• درد مفاصل
• تب
• خستگی
• اسهال
• کاهش وزن ناخواسته
این علائم اغلب طی دو ماه فروکش می‌کنند؛ با این حال ممکن است در طول 6 ماه مجدد برگردند.
شما می‌توانید تا دوهفته قبل از بروز علائم و یک هفته پس از بروز علائم بیماری را به فرد دیگری منتقل کنید.
علت بروز هپاتیت آ چیست؟
این بیماری از طریق ویروس هپاتیت آ یا HAV منتقل می‌شود. این ویروس به طور معمول از طریق غذا یا مایعات آلوده به مدفوع که حاوی ویروس اند منتقل می‌شود. علاوه بر مواد غذایی آلوده، این ویروس می‌تواند از طریق فرد مبتلا، به فرد دیگری منتقل شود. از آن جایی که ویروس هپاتیت آ مسری است، افراد ساکن در یک منزل ممکن است بیماری را به هم منتقل کنند.
شما می‌توانید از طریق هر یک از راه‌های زیر ویروس را بگیرید:
• خوردن غذایی که توسط فرد مبتلا به ویروس هپاتیت آ تهیه شده است
• خوردن غذاهایی که توسط افرادی آماده شده که قبل از تماس با مواد غذایی دست‌هاشان را نشسته اند
• عدم استفاده از کاندوم حین رابطه‌ی جنسی با فرد مبتلا به ویروس هپاتیت آ
• نوشیدن آب آلوده
• تماس نزدیک با مدفوع آلوده به ویروس هپاتیت آ
چنانچه با ویروس در تماس باشید، می‌توانید تا دو هفته قبل از بروز علائم ویروس را منتقل کنید.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به ویروس هپاتیت آ هستند؟
ویروس هپاتیت آ عموما می‌تواند فرد به فرد منتقل شود. با این حال برخی افراد بیشتر در معرض تماس با این ویروس هستند:
• افراد ساکن درمکان‌هایی که شانس ابتلا به ویروس هپاتیت آ بالاست؛ از جمله کشورهای با سطح بهداشت پایین و یا مناطقی که دسترسی به آب سالم ندارند
• استفاده از مواد مخدر به خصوص مواد مخدر تزریقی
• زندگی کردن با فردی که مبتلا به هپاتیت آ است
• داشتن رابطه‌ی جنسی با فرد مبتلا به ویروس هپاتیت آ
• ابتلا به HIV
• افراد بی‌خانمان
• افراد مبتلا به بیماری‌های انعقادی خون از جمله هموفیلی
مطابق با آمار منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی(WHO) حدود 90 درصد از کودکانی که در کشورهای با سطح بهداشت پایین زندگی می‌کنند تا قبل از سن ده سالگی به ویروس مبتلا شده اند.
هپاتیت آ چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پس از آن که علائمتان را برای پزشک توضیح دادید، ممکن است یک آزمایش خون درخواست کند تا وجود عفونت ویروسی یا باکتریایی را تشخیص دهد.
IgM آنتی بادی: این تست در صورتی که تازه به ویروس مبتلا شده باشید مثبت می‌شود و ممکن است بین 3 تا 6 ماه مثبت بماند.
IgG آنتی بادی: این تست پس از مدتی که از حضور ویروس در بدنتان می‌گذرد، مثبت می‌شود. ممکن است این آنتی بادی در تمام طول زندگی‌تان باقی بماند و شما را دربرابر ابتلای مجدد به بیماری محافظت کند.
برخی افراد علائم کمی از خودشان بروز می‌دهند و مبتلا به زردی نمی‌شوند. بدون زردی تشخیص انواع هپاتیت از روی معاینه بسیار دشوار است. درصورتی که علائم خفیف باشند، تشخیص هپاتیت آ دشوار است و ممکن است هرگز تشخیص داده نشود. عوارض ناشی از عدم تشخیص هپاتیت شایع نیستند.
هپاتیت آ چه عوارضی دارد؟
در برخی موارد بسیار نادر هپاتیت آ می‌تواند باعث بروز نارسایی حاد کبدی شود. این ناهنجاری به خصوص در افراد سن بالا و یا افرادی که سابقه‌ی بیماری مزمن کبدی داشته اند شایع‌تر است. در این صورت برای ادامه‌ی درمان لازم است در بیمارستان بستری شوید. حتی در صورت نارسایی کبدی، بهبودی کامل محتمل است. در موارد خیلی نادر پیوند کبد ضروری می‌شود.
هپاتیت آ چگونه درمان می‌شود؟
درمان مشخصی برای هپاتیت آ وجود ندارد. از آن جایی که این عفوت کوتاه مدت است و عموما به صورت خودبخودی بهبود می‌یابد، درمان عموما مبتنی بر کاهش علائم است.
پس از چند هفته استراحت علائم شروع به بهبود می‌کنند. با انجام موارد زیر روند بهبود را تسریع بخشید:
• عدم مصرف الکل
• رژیم غذایی سالم
• نوشیدن آب کافی
چطور از بروز هپاتیت آ پیشگیری کنیم؟
پیشگیری قطعی از ابتلا به هپاتیت آ با تزریق واکسن امکانپذیر است. این واکسن در دو دوز و با فواصل 6 تا 12 ماهه انجام می‌شود.
چنانچه قصد سفر به کشوری را دارید که هپاتیت آ شایع است، بهتر است حداقل دو هفته پیش از سفر واکسناسیون را انجام دهید. عموما دو هفته زمان می‌برد تا بدنتان پس از تزریق واکسن خودش را دربرابر ویروس ایمن کند.
برای پیشگیری از ابتلا به ویروس بهتر است موارد زیر را انجام دهید:
• دست‌هایتان را بطور مرتب بخصوص پیش از غذا خوردن بشویید.
• در کشورهایی که ریسک ابتلا به هپاتیت آ بالاست، به جای آب‌های محلی از آب‌های بسته بندی استفاده کنید
• به جای فروشندگان خیابانی از رستوران‌های معتبر غذا بگیرید
• از خوردن میوه و سبزیجات در اماکنی با بهداشت پایین و عدم دسترسی به آب سالم خودداری کنید
نکته‌ی پایانی
با استراحت، بدن بطور کامل از ویروس هپاتیت آ طی چند هفته تا چند ماه پاک می‌شود. این ویروس عموما هیچ عارضه‌ی درازمدتی ایجاد نمی‌کند.
پس از ابتلا بدن آنتی بادی تولید می‌کند که شما را در برابر ابتلای مجدد محافظت می‌کند.
شما می‌توانید به صورت آنلاین از طریق سامانه طبینجا از متخصصین گوارش ما نویت بگیرید.
