دنده ها برای محصور کردن و محافظت از اندام های مختلف قسمت فوقانی قفسه سینه، از جمله ریه ها و قلب محدود شده اند. در نتیجه، درد زیر دو دنده چپ یا راست می تواند نشان دهنده شرایط متغیری از جدی تا خوش خیم باشد. در این پست از طبینجا قصد داریم تا شما را با علت درد زیر دنده ها و انتشار این درد به سمت دنده های پشت و پهلو ها بیشتر آشنا کنیم، با ما همراه باشید.
درد زیر دنده ها نشانه چیست؟
قفسه دنده ها از 24 دنده در سمت راست و 12 دنده در سمت چپ تشکیل شده است. هفت جفت اول به جناغ متصل بوده و پنج جفت باقیمانده آزاد هستند. برخی از اندام ها بطور کلی توسط دنده ها محافظت شده و برخی اندام ها نیز به صورت جزیی زیر آن قرار گرفته اند.
علائم شایع همراه درد زیر دنده ها
اگر در زیر دنده ها درد دارید، احتمالاً این موارد را نیز تجربه خواهید کرد:
- تب
- تهوع و استفراغ
- درد شکم
- نفخ شکم
- درد قفسه سینه
- دردی که با دم یا بازدم افزایش می یابد
- کمردرد
- تغییرات ادرار یا مدفوع مانند رنگ، شکل، یا دفعات آن
- خستگی
- کاهش وزن بدون دلیل
- تغییر در رنگ پوست مانند زردی
- خارش
علائم مشترک درد زیر دنده ها
همچنین مشخص کردن محل، کیفیت و شدت درد زیر دنده های پشت مهم است.
- ممکن است تیز یا کسل کننده باشد
- مداوم یا گذرا
- در سمت راست یا چپ واقع شده باشد
- درد زیر دنده یا بالای آن
- درد ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد
علائم خاص شما و ویژگی های مربوط به آنها در کمک به پزشکتان برای دستیابی به روشهای تشخیصی و درمان مناسب مهم خواهد بود. از آنجا که دنده ها چنین اندام های حیاتی را احاطه کرده اند، مهم است که همیشه علائم خود را پیگیری کنید و هرگز دردی را نادیده نگیرید.
علت درد شکم در زیر دنده ها
دلایل احتمالی درد زیر دنده ها چنان متنوع است که ممکن است دلهره آور به نظر برسند. به خصوص از آنجا که قفسه سینه اندام های زیادی در برگرفته و سطح زیر دنده ها می تواند به همان اندازه بزرگ باشد. با این حال، علت درد زیر دنده ها و پشت را می توان در دسته هایی قرار داد تا امکان تشخیص پزشک را آسانتر نموده و سریعتر درد و علائم شما کاهش یابد.
اندام های سیستمیک
هرگونه آسیب یا بیماری در اندام های قرار گرفته در پشت دنده ها یا در مجاورت دنده ها می تواند منجر به درد انتشاری در ناحیه زیر دنده ها شود. ریه ها و کلیه ها در دو طرف بدن قرار دارند و اغلب می توانند علت درد در زیر دنده ها و پشت باشند.
اندام های سمت چپ شامل: طحال، معده و در بعضی مواقع، بطن چپ قلب در این ناحیه عمومی قرار دارد و می تواند باعث درد در زیر دنده های چپ شود. بیماری یا بزرگ شدن این اندام ها می تواند با علائمی مانند خستگی، درد قفسه سینه، تغییر در حرکات روده و درد شکم همراه باشد.
اندام های سمت راست: کبد و کیسه صفرا در این ناحیه قرار دارند و می توانند باعث درد در زیر دنده های راست شوند. بیماری، بزرگ شدن و یا انسداد در این اندام ها می تواند با علائمی مانند خستگی، حالت تهوع و استفراغ، تب، تغییر در رنگ پوست، تغییر در حرکات روده و درد شکم همراه باشد.
التهاب
التهاب عمومی یا التهاب ناشی از عفونت در ریه ها می تواند منجر به درد زیر دنده های دو طرف شود. ریه ها نزدیک به انتهای قفسه دنده ها بسته می شوند و هر گونه تحریک در این ناحیه می تواند منجر به درد احساس شده در زیر دنده ها گردد.
پس از سانحه
آسیب دیدگی مستقیم و شدید دنده ها که منجر به شکستگی شود، می تواند باعث درد در دنده ها شود. یک شکستگی شدید به خودی خود می تواند منجر به درد شدیدی شود، اما حتی شکستگی های کوچک باعث سوراخ شدن، ترک خوردگی یا تحریک سایر اعضای بدن شده و منجر به درد در زیر دنده ها و علت درد دنده های پشت باشد.
هضم
یبوست، سوزش معده و سوء هاضمه همه از شرایط گوارشی هستند که ممکن است باعث درد و احساس نفخ در قسمت زیر دنده ها شوند. این شرایط معمولاً خوش خیم و گذرا بوده و پس از شناسایی به راحتی قابل درمان هستند.
سوء هاضمه
سوء هاضمه که ناراحتی معده و یا سوء هاضمه عملکردی نیز نامیده می شود یک بیماری نیست بلکه مجموعه ای از علائم بسیار شایع است. سوزش معده یک بیماری جداگانه است. علل شایع سوءهاضمه یا ناراحتی زیر دنده سمت چپ، خوردن زیاد یا سریع غذا خوردن است. غذاهای چرب یا ادویه دار، مصرف بیش از حد کافئین، الکل یا نوشابه های گازدار سیگار کشیدن، اضطراب، مصرف برخی از آنتی بیوتیک ها، تسکین دهنده های درد و مکمل های ویتامینی و مواد معدنی می توانند باعث سوء هاضمه شوند. شایعترین علائم آن دنده درد سمت چپ ، ناراحتی و نفخ شکم در قسمت بالای شکم بلافاصله پس از غذا خوردن است.
سو، هاضمه ای که بیش از دو هفته طول بکشد و به درمان ساده پاسخ ندهد، ممکن است وضعیت جدی تری را نشان دهد. درد بالای شکم که به فک، گردن یا بازو منتشر شود ممکن است یک شرایط اورژانس پزشکی باشد.
زخم معده
زخم معده زخم در پوشش معده یا قسمت اول روده کوچک (اثنی عشر) است که باعث درد سمت چپ شکم زیر دنده بعد از خوردن غذا یا با معده خالی می شود. علائم برجسته آن شامل دنده درد سمت چپ بالای شکم، خستگی، حالت تهوع، کاهش اشتها، درد شکمی متوسط، گرفتگی شکم (گرفتگی معده) است.
سنگ صفرا
سنگ های صفراوی رسوبات کوچک و گردی در کیسه صفرا است. سنگهای صفراوی را می توان به روشهای مختلفی طبقه بندی کرد. درد بالای شکم سمت راست زیر دنده یکی از مواردی است که احتمال بروز آن در چنین شرایطی وجود دارد.
ورم معده حاد
هنگامی که ماده ای با مکانیسم های محافظتی معده تداخل می کند، طیف وسیعی از مشکلات از سوء هاضمه خفیف گرفته تا زخم های خونریزی دهنده کشنده می تواند ایجاد شود. ورم معده یا گاستریت اصطلاحی برای یکی از رایج ترین مشکلات یعنی التهاب مخاط معده است.
عفونت کیسه صفرا
عفونت کیسه صفرا که کوله سیستیت نیز نامیده می شود به معنای عفونت باکتریایی کیسه صفرا با سنگ یا بدون آن است. عوامل خطر شامل چاقی، رژیم غذایی پرچرب و سابقه خانوادگی ابتلای به سنگ صفرا است. علائم آن شامل تب و لرز، درد شکمی در سمت راست بالای شکم که به شانه راست منتشر شده و گاهی با تهوع و استفراغ همراه است. عفونت کیسه صفرا یک بیماری حاد است، در حالی که علائم سنگ صفرا به تدریج بروز می کند.
علت درد زیر دنده همراه با نفس کشیدن
هنگامی که پوشش ریه ها ملتهب می شود وضعیتی به نام پلوریس ایجاد می کند که با درد شدید و خنجری قفسه سینه به ویژه در هنگام نفس کشیدن همراه است. پلوریس به دو لایه نازک تقسیم می شود. یک لایه به دور ریه ها پیچیده و لایه دیگر دیواره داخلی قفسه سینه احاطه می کند. نفس کشیدن باعث منبسط شدن ریه ها شده، ساییده شدن لایه های ملتهب به یکدیگر و ایجاد درد در هنگام استنشاق و بازدم می گردد.
آیا درد زیر دنده چپ نسبت به طرف دیگر جدی تر است؟
خیر، درد زیر دنده ها در هر دو طرف باید جدی گرفته شوند زیرا دنده ها اعضای مهم هر دو طرف را در بر می گیرند. در صورت احساس درد در زیر دنده ها، همیشه با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص اگر درد ادامه داشته باشد و بهبود نیابد.(1)
شما می توانید از طریق سامانه آنلاین طبینجا از متخصصین گوارش ما نوبت بگیرید.
سلامعزیزمخانمدکترمهربان راهنماییشمابسیارمفیدبودخانمدکترقربانینظراتفوقاولاده مهمبوددرباورمنبودچنینجمعبندیمهمیراازمهمتریناعضایبدندریکصفحهگوشیگنجاندنواقعانخبهایخانمدکترکاشدراستانکرمانبودیوپزشکمعالجمبودی بهخدامی سپارمت
ممنون از لطف شما خواننده گرامی.
امیدواریم که خدمتگزار خوبی برای شما باشیم.
سلام دکتر وقتت بخیر ممنون میشم کمکم کنید من ۳۱ سال دارم ۴ ماه زایمان سزارین کردم ولی در طول این ۴ ماه هر صبحی که از خواب بیدار میشم دندهای پشتم به شدت درد می گیره این درد تا یک ساعت طول می کشه کم کم خوب میشه علتش چیه .
سلام خسته نباشی …در قسمت دنده چپم ب مدت ی ماه ی برآمدگی ب اندازه5-12نمایان شد لطفاً راهنمایم کنید خیلی نگرانم با تشکر
سلام وقت بخیر خانم دکتر عزیز من نزدیک سه سالی هست که به طور مداوم زیر هر دو دنده ها درد داره و بالای هر دو طرف ورم کوچکی داره که این اواخر یکم دردم بیشتر شده و به مدت دو سال در شروع فصل زمستان سرفه های بسیار شدیدی به مدت ۴۰ میگرفتم و خود بخود برطرف میشد و امسال این سرفه هارو نداشتم لطفا راهنماییم کنید که چکار باید بکنم به چه پزشکی مراجعه کنم
سلام ،من مدتیه زیردنده ی راستم درد وسوزش خفیفی دارم،درضمن سنگ صفرا هم دارم،ازانجایی که دردسنگ صفرا زیاد است،احتمال دارد این دردخفیف برای صفرا باشد،وقتی که درماشین مینشینم دردبدترمیشود